Cổ nhân Trung Hoa có câu “Họa hổ họa bì nan họa cốt, tri nhân tri diện bất tri tâm”. Hiểu một cách đơn giản, vẽ hổ chỉ vẽ được da khó vẽ được xương, biết người biết mặt chứ chẳng biết lòng. Chúng ta đang sống trong một xã hội đầy tham vọng và mưu cầu, cũng có thể nói, tình người, lòng người với nhau có tốt hay không là một thứ xa xỉ. Có người sống cạnh ta bao nhiêu năm hóa ra đầy toan tính, có người xa lạ, đôi ba lần gặp gỡ mà lại đối tốt cả đời... Bài viết được lamnguoi.net chia sẻ cùng độc giả hôm nay, Dò sông dò biển dễ dò, mấy ai lấy thước mà đo lòng người. Mời các bạn cùng đọc.

Dò sông dò biển dễ dò mấy ai lấy thước mà đo lòng người, ảnh minh họa

Con sông thì có sông dài, sông ngắn, sông sâu, sông cạn. Có bao nhiêu lần vấp ngã, có bao nhiêu lần thất bại hay có bao nhiêu lần được yêu thương, chúng ta sẽ đong đếm được qua thời gian và với tất cả những gì đã và đang diễn ra. Nhưng mấy ai trong chúng ta cân đo được trong lòng người ta như thế nào. Ấy mới gọi Dò sông dò biển dễ dò mấy ai lấy thước mà đo lòng người.

1. Dò sông dò biển dễ dò mấy ai lấy thước mà đo lòng người

Từ thời khai hoang lập địa, non sông trùng trùng điệp điệp, sự sắp đặt của thiên nhiên và cộng hưởng sự khai phá của con người, non sông trời biển con người sẽ nắm bắt được, khám phá được. Thế thì độ nông sâu của một con sông hay bao nhiêu con sông đi chăng nữa, chúng ta có thể đong đo được. Một khi đã muốn biết cái gì họ sẽ làm cho bằng được. Nhưng khi nói đến hai chữ “lòng người”, đến khi con người ta nhắm mắt xuôi tay cũng chừng chưa thể tỏ được, Dò sông dò biển dễ dò mấy ai lấy thước mà đo lòng người.

Từ những ngày thơ bé, cái tuổi ăn tuổi học, thầy cô, cha mẹ dạy chúng ta cái chữ nghĩa, dạy ta phép tắc, lễ nghĩa, dạy ta cách sống tốt, trong khi dạy ta tình người, lòng người với nhau thì cuộc đời sẽ dạy ta. Cuộc sống của mỗi người ai cũng lúc buồn vui, đau khổ, thất bại hay thành công, bất kể cảm giác như thế nào ít nhất đều trải qua một lần trong đời. Bị lừa gạt, bị chơi xấu sau lưng, thậm chí có thể người mình tin tưởng nhất lại âm thầm phản bội, tất thảy đều xảy ra và tất thảy bản thân mình không thể biết trước được. “Nếu chỉ nhìn bề ngoài mà biết hết được con người, thì thế giới này đã không tồn tại hai chữ “không ngờ”. Bởi vì lòng người thâm sâu hơn biển cả” .

Đôi khi chính mình còn không hiểu được, sao hiểu hết lòng người khác muốn gì, nghĩ gì. Tại sao “lòng người” lại nói đến như một thứ gì đó rất xa xỉ. Ấy cũng vì những mưu cầu, tham vọng, lòng tham vô tận của con người. Bạn có dám chắc sau một thời gian phấn đấu, nổ lực để đạt được điều bạn mong muốn, bạn sẽ thấy đủ và dừng lại không? Bạn có dám chắc sau này đủ điều kiện, đủ giàu có bạn sẽ giúp đỡ người khác không? Muôn vàn câu chuyện, vấn đề mà chính bạn hay tôi đều khó có thể trả lời được. Lòng người với nhau cũng vậy, có những người ngày hôm nay đối tốt với bạn không cần bất cứ lí do gì và sẽ như thế mãi về sau. Có những người chỉ vì chút lợi ích cá nhân trổi dậy thì lập tức quay lưng. Thời đại bây giờ, dò sông dò biển dễ dò mấy ai lấy thước mà đo lòng người càng được xem là thứ đáng sợ. Người ta có thể vì lợi ích của bản thân mà bất chấp làm mọi thứ. Cho dù, điều đó là trái với luân thường đạo lý. Họ có thể hy sinh tình cảm, xem nhẹ tình thân, phản bội ơn nghĩa,…vì vật chất và phù phiếm. Suy cho cùng, chúng ta đều không muốn nghĩ xấu cho ai. Chúng ta muốn nhìn đời với ánh mắt lương thiện nhưng cuộc đời có bao giờ giống như mình vẫn mơ đâu. Hôm nay, bạn giúp đỡ người ta chưa chắc gì người ta đã giúp lại bạn. Thậm chí, họ còn sẵn sàng vung dao đâm thêm cho bạn một nhát chí mạng. Đức Phật đã dạy, “thiện tâm ở tại lòng ta”, vì thế nếu ai đó làm tổn thương mình, mình đừng đem điều đó đối xử với người khác. Trong công việc, cuộc sống, dù trong hoàn cảnh nào, lòng người gần như quyết định tất cả thành bại. Muốn nhìn thấy ai đi được đường dài, muốn nhìn thấy sự tin cậy, chúng ta phải cùng nhau trải qua, khó khăn không nản lòng và không dễ dàng từ bỏ.

2. Cổ nhân có 3 cách dạy điển hình để nhìn nhận lòng dạ con người

Dò sông dò biển dễ dò mấy ai lấy thước mà đo lòng người, cổ nhân dạy muốn nhìn quân tử hay tiểu nhân, nên nhìn qua 3 cách sau:

2.1 Khoảng cách sẽ thấu rõ sự trung thành

Cổ nhân có câu: xa mặt cách lòng. Lòng người nếu trung thành kiên định, dù vạn năm không gặp vẫn vững bền như núi, thủy chung son sắt, an nhiên chờ đợi, không gì lay chuyển, thậm chí càng thêm bền vững. Tình cảm đủ lớn, ý chí kiên cường, sẽ hình thành một sự hòa hợp về mục tiêu, lý tưởng, khi đó giữa hai người sẽ không còn sự ràng buộc. Nếu mối quan hệ giữa người và người chỉ được hình thành trên lợi ích, danh vọng, sẽ chỉ như cây tầm gửi. Khi một bên hết giá trị lợi dụng, tình cảm và sẽ trở nên phai nhạt. Cuối cùng, sự gắn bó năm nào chỉ còn là một gốc cây mục ruỗng và vô dụng.

2.2 Gần gũi giúp nhìn ra nhân cách

Dò sông dò biển dễ dò mấy ai lấy thước mà đo lòng người. Lòng người muôn mặt, khó lòng nhận biết. Thế nhưng, chẳng ai có thể mang một chiếc mặt nạ cả đời. Tiếp xúc lâu dần, cũng sẽ có một ngày, thời gian làm lộ ra khuôn mặt thật của kẻ tiểu nhân. Đường dài mới biết ngựa hay, sống lâu mới biết người ngay kẻ tà. Ở cùng một chỗ, lâu dần sẽ nhìn ra những khuyết điểm bị chôn dấu. Kẻ bất nghĩa, tham lam, dù luôn tỏ ra hào sảng, nhưng sẽ có lúc trở mặt. Người cương trực, dù bình thường lời nói sắc bén nhưng không có ý hạ nhục bất kì ai, lúc quan trọng sẽ tương trợ, giúp đỡ vượt qua khó khăn, khủng hoảng. Người có năng lực dù kiệm lời,  không nịnh bợ, nhưng đến khi gặp tình huống phức tạp sẽ khôn khéo giải quyết, khiến mọi người đều hài lòng và bản thân cũng thấy an yên.

2.3 Tiền bạc giúp nhìn ra nhân nghĩa

Xưa nay, dò sông dò biển dễ dò mấy ai lấy thước mà đo lòng người, tiền bạc là một trong những cám dỗ bậc nhất của con người. Vì tiền mà con bất hiếu, anh giết em, vợ lừa chồng, tri kỷ lừa lọc, hãm hại lẫn nhau. Cũng chính vì vậy, tiền bạc chính là chiếc la bàn chuẩn xác nhất để định rõ nhân cách con người. Kẻ hám lợi sẽ luôn nịnh nợ, gần gũi lúc giàu sang. Người thật lòng, dù nghèo khó vẫn cúi đầu trân trọng. Còn người xem trọng tiền tài khi túng bần liền ngoảnh mặt, quay lưng khinh trẻ. Người cương trực, dù ta chỉ có một túp lều tranh, vẫn mỉm cười, nâng đỡ ta khỏi nguy nan.

Đáy biển tuy sâu nhưng người đời đo được. Lòng người tuy nông nhưng không ai thấu bao giờ. Qua những ý viết chọn lọc, sưu tầm và một chút ít kinh nghiệm nhỏ bé từ lamnguoi.net chia sẻ Dò sông dò biển dễ dò mấy ai lấy thước mà đo lòng người, hi vọng mang lại bài học đáng suy ngẫm cho mỗi người. Cuộc đời đã là những chuỗi ngày khó khăn, con người vốn bản tính lương thiện, đời người cũng chỉ sống một lần, hãy sống bằng cả cái tâm ngay khi còn có thể.

Hằng Huỳnh, biên tập, lamnguoi.net